مقایسه PAM سنتی با PAM مبتنی بر Cloud

ضرورت مدیریت دسترسی ممتاز

در دنیای دیجیتال امروز، یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های سازمان‌ها، حفاظت از دسترسی‌های ممتاز (Privileged Access) است. این دسترسی‌ها معمولاً مربوط به مدیران سیستم‌ها، حساب‌های روت (Root) و کاربرانی است که کنترل کامل بر زیرساخت فناوری دارند. سوء‌استفاده از چنین دسترسی‌هایی می‌تواند منجر به رخنه‌های امنیتی بزرگ، از دست رفتن داده‌ها، یا حتی تعطیلی کامل کسب‌وکار شود.

اینجاست که مدیریت دسترسی ممتاز یا PAM (Privileged Access Management) وارد عمل می‌شود. اما سوال اصلی اینجاست: آیا باید از PAM سنتی (On-Premises) استفاده کنیم یا به سمت PAM مبتنی بر Cloud حرکت کنیم؟

PAM سنتی چیست؟

PAM سنتی معمولاً در زیرساخت داخلی سازمان (On-Premises) پیاده‌سازی می‌شود.
ویژگی‌های کلیدی PAM سنتی عبارت‌اند از:

• نصب و نگهداری نرم‌افزار و سخت‌افزار توسط تیم IT سازمان
• کنترل کامل بر داده‌ها و فرآیندها
• قابلیت شخصی‌سازی گسترده بر اساس نیازهای داخلی
• اما در عوض: نیازمند هزینه‌های سنگین اولیه برای خرید تجهیزات، لایسنس و نگهداری

مزایای PAM سنتی:

1. کنترل کامل روی زیرساخت و داده‌ها
2. قابلیت تنظیمات اختصاصی متناسب با ساختار امنیتی سازمان
3. عدم وابستگی به اینترنت (در صورت قطع اینترنت هم سیستم کار می‌کند)

معایب PAM سنتی:

1. هزینه‌های بالا برای تجهیزات، سرورها و نیروی متخصص
2. پیچیدگی در مقیاس‌پذیری (اگر سازمان رشد کند، افزودن سرور و تنظیمات جدید دشوار می‌شود)
3. به‌روزرسانی سخت؛ ارتقا و آپدیت زمان‌بر است و ممکن است باعث توقف سرویس‌ها شود

PAM مبتنی بر Cloud چیست؟

PAM مبتنی بر Cloud یا همان Cloud PAM، یک سرویس ابری است که به‌جای نصب در دیتاسنتر داخلی، روی بستر Cloud ارائه می‌شود. شرکت‌هایی مثل CyberArk، BeyondTrust و Centrify نسخه‌های ابری PAM را ارائه می‌دهند.

ویژگی‌های کلیدی PAM ابری:

• دسترسی از هر مکان و هر دستگاه
• مدیریت ساده‌تر و کاهش نیاز به زیرساخت داخلی
• به‌روزرسانی خودکار توسط ارائه‌دهنده سرویس
• مدل پرداخت بر اساس اشتراک (Subscription-Based)

مزایای PAM ابری:

1. مقیاس‌پذیری سریع (افزودن کاربران یا زیرساخت‌های جدید تنها با چند کلیک)
2. هزینه کمتر نسبت به مدل سنتی، چون نیاز به سرورهای داخلی نیست
3. به‌روزرسانی و پشتیبانی خودکار توسط سرویس‌دهنده
4. انعطاف‌پذیری بالا برای سازمان‌هایی که چند شعبه یا کارکنان ریموت دارند

معایب PAM ابری:

1. وابستگی به اینترنت؛ اگر اینترنت قطع شود، دسترسی مختل خواهد شد
2. نگرانی‌های مربوط به محرمانگی داده‌ها؛ چون داده‌ها در سرورهای ابری ذخیره می‌شوند
3. قابلیت شخصی‌سازی کمتر نسبت به مدل سنتی

مقایسه PAM سنتی و PAM ابری

چه زمانی از PAM سنتی استفاده کنیم؟

• سازمان‌هایی که داده‌های فوق محرمانه دارند (مثل نهادهای دولتی یا ارتشی)
• شرکت‌هایی که در محیط‌های ایزوله (Air-Gapped) فعالیت می‌کنند
• سازمان‌هایی که بودجه بالایی برای خرید و نگهداری زیرساخت دارند

چه زمانی PAM ابری بهترین گزینه است؟

• کسب‌وکارهای متوسط و کوچک با منابع محدود
• شرکت‌هایی با کارکنان ریموت یا چندین شعبه بین‌المللی
• سازمان‌هایی که به دنبال چابکی و مقیاس‌پذیری سریع هستند
• تیم‌هایی که نمی‌خواهند درگیر نگهداری و به‌روزرسانی دائمی شوند

آینده PAM: ترکیب سنتی و ابری (Hybrid PAM)

بسیاری از سازمان‌ها امروزه به سمت مدل هیبریدی حرکت کرده‌اند. در این مدل، بخش‌های حساس روی زیرساخت داخلی باقی می‌ماند و سایر سرویس‌ها به Cloud منتقل می‌شوند. این راهکار می‌تواند بهترین تعادل بین امنیت و انعطاف‌پذیری را ایجاد کند.

مدیریت دسترسی ممتاز یا PAM یکی از ارکان حیاتی امنیت سایبری در هر سازمان است. انتخاب بین PAM سنتی و PAM مبتنی بر Cloud بستگی به نوع کسب‌وکار، حساسیت داده‌ها، بودجه و ساختار سازمانی دارد.
اگر کنترل کامل و امنیت داخلی اولویت باشد، PAM سنتی گزینه مناسبی است. اما اگر چابکی، کاهش هزینه‌ها و مقیاس‌پذیری سریع اهمیت بیشتری داشته باشد، PAM ابری راه‌حل آینده‌نگرانه‌تری خواهد بود.
در نهایت، سازمان‌ها باید با تحلیل دقیق نیازهای خود، مدلی را انتخاب کنند که بهترین تعادل بین امنیت، هزینه و کارایی را فراهم کند.